Máy biến áp

Tìm hiểu hệ thống làm nguội bằng không khí hoặc dầu máy biến áp

Khi hoạt động với công suất lớn, tất cả các thiết bị điện không chỉ có máy biến áp đều cần có các hệ thống làm mát, làm nguội để bảo vệ máy và duy trì công suất hoạt động của toàn hệ thống.

Người ta phân chia ra các loại máy biến áp tùy theo cách thức hoạt động và làm nguội hệ thống:

 

- Với máy biến áp khô: là loại MBA áp dùng không khí để làm nguội

 

- Với máy biến áp dầu: là loại MBA làm nguội bằng dầu

 

Và hầu hết các MBA điện lực hiện nay thì đều làm nguội bằng dầu

 

Nguyên lý hoạt động của MBA dầu:

 

Khi làm nguội hệ thống bằng dầu, nhiệt lượng sẽ truyền từ vách thùng truyền ra không khí xung quanh bằng hai quá trình đối lưu và bức xạ. Do dầu bao quanh lõi thép và cả dây cuốn sẽ nóng dần lên, đẩy năng lượng ra vách thùng.

Chính nhờ nguyên tắc đó mà hiệu ứng làm lạnh được tăng lên, hệ thống máy sẽ tăng công suất máy, giảm được kích thước và trọng lượng, tăng tải điện từ của lõi thép và dây cuốn.

Tuy nhiên tùy theo hoạt động và tính chất của máy biến áp mà thiết kế sử dụng phương pháp làm nguội thích hợp.

 

Đối với MBA dung lượng 25 - 40kVA: vách thùng dầu thường phẳng hay gợn sóng. Đối với các máy biến áp lớn hơn 1 chút trong trạm biến áp, vách thùng gắn thêm dãy cánh tản nhiệt hay dãy ống nhằm tăng bề mặt tản nhiệt của vách thùng.

Còn đối với MBA công suất từ 10 - 16 nghìn kVA trở lên, sử dụng thêm hệ thống quạt hay hệ thống bơm để đối lưu cưỡng bức không khí/dầu trong thùng để có được hiệu quả như mong muốn.

Thông thường khi hoạt động thì dầu trong máy rất dễ bị đốt cháy và hao mòn, hãy đảm bảo rằng luôn có đủ lượng dầu cần thiết cho hệ thống vận hành tốt bằng cách đặt thêm một bình dầu phụ hình trụ. Bình dầu này được đặt nằm ngang nối với thùng dầu chính bằng ống dẫn dầu.

Ở các máy biến áp khô, làm nguội bằng không khí, do đó khả năng làm nguội và cách điện kém hơn MBA dầu. Tuy nhiên MBA khô lại có các khe rãnh cách điện lớn hơn, tải điện từ nhỏ hơn, do đó kích thước cũng như trọng lượng lớn hơn. Vì thế mà MBA khô được chế tạo với công suất lớn và sử dụng trong điều kiện khô ráo.